De Hekslootpolder is het veenweidegebied tussen Haarlem-Noord en Spaarndam. Ook de Oude-Spaarndammerpolder bij Spaarndam hoort bij dit gebied. Het is goed te overzien vanaf de wegen rondom en vanaf het voetpad door het gebied. Daar staat ook de vogelobservatietoren De Steltkluut met uitzicht over de Klutenplas.
Het gebied is zeer gevarieerd. Een groot deel bestaat uit veenweiden, maar er zijn ook dijken, brede vaarten, rietvelden en ruige hoeken. Dit samen zorgt ervoor dat er bijzonder veel vogels in het gebied aan de rand van de stad gezien kunnen worden. Gelukkig broeden er nog steeds weidevogels in het gebied, hoewel dit veel minder is dan in het verleden. In de winter verblijven er groepen eenden en ganzen, Grote Zilverreigers en een keur aan roofvogels. In het voorjaar en de zomer zijn in de vele rietkragen allerlei rietvogels te zien en te horen, waaronder de Cetti’s Zanger en soms de Snor.
Bij een bezoek aan het gebied mag een wandeling over het Assendelver Voetpad niet ontbreken. Daarlangs ligt ook de Klutenplas met vogelkijktoren. Aan de noordkant broeden tegenwoordig de meeste weidevogels. Ook de ruigere zuidkant van het gebied met de volkstuinen is het bekijken waard. In de betonnen scherfvrije onderkomens (geen bunkers!) in de Oude-Spaarndammerpolder broeden Bergeenden.
Omgeving
De Stelling van Amsterdam is overal aanwezig met liniedijken, een gracht en de scherfvrije onderkomens. Aan de oostkant ligt Fort bezuiden Spaarndam, een fort uit de Stelling van Amsterdam, met kans op IJsvogels. Iets ten noorden van het gebied ligt het Landje van Gruijters, waar ook veel vogels zijn te zien. Bij het crematorium aan de Vergierdeweg huist een kleine kolonie Blauwe Reigers. Aan de Vergierdeweg staat het Haarlemse Vogelhospitaal.
Bijzonderheden
Het is eigenlijk een wonder dat dit gebied niet bebouwd is met huizen. Eind 1984 ontwikkelde de gemeente plannen om het gebied vol te zetten met huizen. Omdat de toen opgerichte vereniging Behoud de Hekslootpolder succesvol was, kunnen we er nu nog naar vogels kijken en van het mooie open landschap genieten.
Er wordt de laatste jaren hard gewerkt om de laatste broedende weidevogels te behouden in de Heksloot. Met onder meer plas-drassen en vossenrasters. Andries Kamstra en Marcel Slaterus schrijven in dit artikel over 35 jaar weidevogels beschermen en tellen in het gebied.
Elke twee weken worden alle vogels in dit gebied geteld. Wil je daarbij helpen, kijk dan hier.
Bereikbaarheid
Een goed startpunt is het parkeerterreintje op de hoek van de Vondelweg/Jan Gijzenvaart/Spaarndamseweg in Haarlem. Daar rijdt geen bus, maar er gaat wel een bus naar Spaarndam.
Beheerder
De Vereniging Behoud de Hekslootpolder waakt over het behoud van het Hekslootgebied en werkt met vrijwilligers aan het beheer van enkele belangrijke delen van het gebied. Verder werken zij samen met de boeren in dit gebied. Boeren zijn aangesloten bij Agrarisch Collectief Noord-Holland Zuid.
Ecologisch maaibeheer
Sinds 2019 is de vereniging op initiatief van Landschap Noord-Holland actief met ecologisch maaibeheer aan de randen van de Hekslootpolder en langs het Assendelvervoetpad. Met vrijwilligers wordt de vegetatie verschraald waardoor op den duur bijzondere plantensoorten een kans krijgen om te groeien en te bloeien. Voorbeelden zijn de Rietorchis en de Grote Ratelaar. Op vier locaties wordt er regelmatig gewerkt, wil je hier aan meedoen? Meld je dan bij secreatariaat@hekslootpolder.nl, dan wordt je uitgenodigd voor werkdagen.