Van eind juni t/m augustus 2023 zijn 11 tellers op stap geweest om alle Huiszwaluwnesten op te sporen en te tellen hoeveel er bezet zijn. Dat leverde in Zuid-Kennemerland en de Haarlemmermeer 609 nesten op tegen 650 in 2022. Een achteruitgang van slechts 6% maar wel een flink stuk minder dan de 785 in 2019 of 811 in 2010. Maar gelukkig wel meer dan veel andere jaren. In de grafiek staan de aantallen van de laatste 19 jaar. Het is leuk dit te vergelijken met de landelijke trend die Sovon presenteert. Hoe het komt dat er in 2023 iets minder nesten zijn geteld is niet bekend.
Meerdere tellers rapporteren afgewaaide nesten, maar dat is elk jaar wel zo. Maar het zou kunnen dat het er in 2023 meer waren door zomerstorm Poly op 5 juli. De oorzaak kan ook liggen in het overwinteringsgebied. Laten we afwachten wat Sovon erover zegt.
Ook nieuwe vestigingen
Op veel plekken was het aantal nesten per adres wat minder, soms waren de vogels helemaal verdwenen. Met als gevolg teleurgestelde tellers. Zo verdween een groot deel van de kolonie tegen de gevel van de kapel op de katholieke begraafplaats St. Jozef aan de Vergierdeweg in Haarlem-Noord. De oorzaak is onbekend, wel slaapt er regelmatig een Kerkuil onder de overkapping van de toegangsdeur rapporteert teller Tom van den Boomen. In 2022 waren er nog 20 nesten, nu nog maar 4.
Maar gelukkig zijn er ook nieuwe vestigingen. Soms hele verassende. Eef van Huijssteeden ontdekte 11 nesten tegen een manege langs het Noordzeekanaal. Ooit broedden daar Huiszwaluwen, maar lange tijd niet meer. Marian Belderok telde 12 nesten op een boerderij aan de Noorderweg in de Houtrakpolder. Vorig jaar waren het er nul. Ook Nico Slotboom was blij. Jarenlang had hij in de Poelpolder ten oosten van Haarlem-Schalkwijk geen nesten, nu 3 op twee locaties. Dick Heijs telde 7 nieuwe nesten op de Kromme Spieringweg 311 in Vijfhuizen. Maar het is bekend dat ze daar nog wel eens van huis wisselen. In de grootste kolonie van de regio (Rijnlanderweg 1015 ten oosten van Hoofddorp) telde Coen Looij nog 35 nesten, maar ook 15 beschadigde nesten. Coen denkt dat het komt door de droogte in juni en de storm in juli. Maar de bewoners hebben ook wel Eksters bij de nesten gezien. Ooit nestelden wel meer dan 100 nesten tegen deze schuur (107 in 2009). Hans-Peter Breeuwsma telde 14 nesten op een huis aan de Hillegommerdijk in Zwaanshoek, terwijl er voorheen maar 2 nesten zaten.

Aantal bezette nesten van Huiszwaluwen 2004-2023 in Zuid-Kennemerland en de Haarlemmermeer.
Gesprekken bij de voordeur
De tellers bellen ook altijd aan en hebben dan vaak leuke gesprekken bij de voordeur. De meeste mensen zijn heel blij met de vogels, hoewel de poepjes soms wel als hinderlijk worden ervaren. Interessant gesprek had Hans-Peter bij een huis aan de Spieringweg in Zwaanshoek. Hans-Peter: “Hoop is er ook bij het huis dat recent door Chinezen is gekocht, voorheen zaten hier veel nesten. Gesprek aan het hek verliep goed (als er maar geen poep uit de nesten zou vallen….), dochter gaat de folder vertalen, Ik heb geadviseerd eens bij de overburen met veel nesten te gaan kijken en dan zien we het volgende jaar wel.”
Studenten
Studenten van Aeres Hogeschool uit Almere hebben nader onderzoek gedaan naar de Huiszwaluwen. Ze hebben 10 kolonies in Spaarnwoude in het begin van het broedseizoen 4 keer geteld en gefotografeerd. Doel is onder andere uit te zoeken, of de geadviseerde telperiode nog wel correct is. Misschien verschuift die onder invloed van de klimaatcrisis.
Dank aan de tellers
Dank aan volgende leden van de Vogelwerkgroep die hebben geholpen met het vergaren van de gegevens: Marian Belderok, Tom van den Boomen, Hans-Peter Breeuwsma, Antje Ehrenburg, Dick Heijs, Annemiek Huneker, Eef van Huijssteeden, Eef Kieft, Coen Looij, Nico Slotboom en Cees Timmersmans. Voor Cees een speciaal woord van dank. Hij telde dit jaar voor het laatst. Hij heeft in de jaren dat hij telde, niet alleen de bestaande kolonies gevolgd, maar ook nieuwe broedlocaties in en rond Hillegom ontdekt. Ook spande hij zich in voor het plaatsen van een Huiszwaluwtil op een locatie waar een gebouw dat gesloopt gaat worden maar volop gebruikt wordt door Huiszwaluwen. Gelukkig heeft hij ook een opvolger gevonden en ingewerkt. Hulde Cees!

Foto Huiszwaluwnesten / Erwin Robbertz